Podział składki pomiędzy ZUS a  fundusze spowodował pojawienie się na rynku większej ilości pieniędzy przeznaczonych na inwestycje. Fundusze emerytalne stały się silnymi i stabilnymi inwestorami. Skuteczność polityki inwestycyjnej zależy od osób zarządzających funduszem. Nie wszystkie OFE stać na odpowiednich specjalistów. Problemem OFE jest skonstruowanie swojego portfela zgodnego z limitami dotyczącymi poszczególnych kategorii lokat, a planami inwestycyjnymi. Ustawa bowiem określa w co i w jakim stopniu fundusze mogą inwestować. Rynek funduszy emerytalnych jest bardzo wrażliwy na istnienie konkurencji miedzy poszczególnymi funduszami. Państwo musi dążyć do wprowadzenia w systemie instrumentów zabezpieczających przed powstaniem oligopolu lub monopolu na rynku.1 Każde PTE w swoim statucie musiało określić jakie są jego założenia inwestycyjne. Niektóre decydowały się na agresywną politykę inwestycyjną – maksymalny dopuszczony ustawą pakiet akcji, a inne na bardziej bezpieczną  – inwestowanie w obligacje, bony skarbowe i lokaty bankowe. Fundusze, które decydują się na inwestycje w akcje, wybierają akcje większych spółek, o wysokiej kapitalizacji i bardzo dobrej sytuacji finansowej. Występuje również duże zainteresowanie sprywatyzowanymi spółkami Skarbu Państwa.

Wykres nr 3. Uśredniony portfel OFE w roku 1999.

Źródło: opracowanie własne na podstawie Biuletyn miesięczny (grudzień 1999) KNUiFE s. 3 ( www.knuife.gov.pl )

W początkowym etapie działania OFE inwestowały bezpiecznie, co wynikało z niewielkiej wartości ich portfeli. W 1999 OFE najczęściej inwestowały w obligacje, które zajmowały średnio 55,23% wartości inwestowanego portfela funduszy oraz bony skarbowe. Są to instrumenty bezpieczne, ale nie dające możliwości uzyskania znacznej premii za ryzyko. Inwestycje w akcje były na poziomie 13,34%.

Wykres nr 4. Uśredniony portfel w OFE w roku 2000.

Źródło: opracowanie własne na podstawie Biuletyn kwartalny (2/2000) KNUiFE (www.knuife.gov.pl ).

W 2000 roku w strukturze portfeli inwestycyjnych OFE  znacznie wzrósł udział akcji spółek notowanych na rynkach giełdowych (30,88%). Zbliżony był poziom inwestycji w obligacje, który wynosił 55,7%. Obniżono inwestycje w bony skarbowe do 8,58%.

Wykres nr 5. Uśredniony portfel w OFE w roku 2001

Źródło: opracowanie własne na podstawie Biuletyn kwartalny (1/2002) KNUiFE

( www.knuife.gov.pl ).

W 2001 roku znacznie, ponieważ aż o ok. 7% wzrósł  udział  obligacji w portfelach OFE, wynosił on 62,21%. Na drugim miejscu cały czas utrzymują się inwestycje w akcje, jednak ich poziom spadł o prawie 3% i obecnie wynosi 28,31%. Jeszcze większy spadek zanotował poziom inwestycji w bony skarbowe. Obecnie jest to 3,67%, czyli ok. 3,5% mniej niż rok wcześniej. Inwestycje w bankowe papiery wartościowe i depozyty bankowe utrzymują się praktycznie na stałym poziomie i zajmują obecnie 3,67% portfela OFE.

Istotnym elementem przy wprowadzaniu reformy emerytalnej było zapewnienie, aby środki ubezpieczonych były rzeczywiście inwestowane jedynie w ich interesie w instrumenty, mające perspektywy wzrostu wartości według przewidywań zarządzających OFE, a nie w celu uzyskania kontroli nad emitentem instrumentu. OFE powinny interesować się nie tylko akcjami spółek o wysokich perspektywach wzrostu, ale także o wysokiej kulturze korporacyjnej. OFE powinny być barometrem inwestycyjnym wskazującym spółki w których prawa inwestorów mniejszościowych są należycie zabezpieczone, a spółki maja perspektywy wzrostowe.

Tabela nr 6. Struktura portfela inwestycyjnego Otwartych Funduszy Emerytalnych

OFE	I	II	III	IV	V	VI	VII
AIG  OFE	0,00 0,00%	482512699 24,7%	108046322 5,5%	18422996 0,9%	1341326712 68,8%	0,00 0,00%	0,00 0,00%
Bankowy  OFE	12562476 1,8%	164655445 23,5%	992703 0,1%	96686731 13,8%	425991039 60,8%	0,00 0,00%	0,00 0,00%
Commercial Union OFE BPH CU WBK	0,00 0,00%	2213827743 34,04%	107436787 1,65%	226824876 3,48%	3827176780 58,8%	127555956 1,96%	296880 0,004%
OFE Ego	717762 0,2%	87048400 26,7%	12245024 3,8%	3000000 0,9%	222273903 68,3%	0,00 0,00%	0,00 0,00%
OFE Allianz Polska	0,00 0,00%	173313630 30,6%	0,00 0,00%	19951303 3.5%	372441928 65,8%	0,00 0,00%	0,00 0,00%
OFE Kredyt Banku	0,00 0,00%	39154079 26,1%	7399982 4,9%	4220948 2,8%	99245703 66,1%	0,00 0,00%	0,00 0,00%
OFE Nationale Nederlanden Polska	1901940 0,03%	1530989658 31,9%	111471527 2,3%	60845581 1,2%	3057620977 63,7%	39573985 0,8%	0,00 0,00%
OFE PBK Orzeł	527304 0,01%	82195519 25,4%	21167133 6,5%	10872430 3,3%	208172265 64,4%	0,00 0,00%	0,00 0,00%
OFE Pocztylion	6246106 1,3%	151489568 32,3%	30673418 6,5%	22680000 4,8%	257767108 54,9%	0,00 0,00%	0,00 0,00%
OFE Polsat	1114758 1,2%	25567598 27,7%	7651586 8,3%	1400000 1,5%	56656276 61,3%	0,00 0,00%	0,00 0,00%
OFE  PZU Złota Jesień	0,00 0,00%	1028509844 31,9%	335731384 10,4%	126490699 3,9%	1705521696 53,01%	20902181 0.6%	0,00 0,00%
Sampo OFE	0,00 0,00%	153705625 23,4%	34028675 5,2%	32577764 4,9%	435952085 66,4%	0,00 0,00%	0,00 0,00%
OFE Skarbiec – Emerytura	4376823 0,86%	54025362 10,6%	210225219 41,3%	31776303 6,2%	198527482 39,0%	10067266 1,9%	0,00 0,00%
OFE  Dom	19370494 5,01%	131913255 34,1%	26118795 6,7%	12854459 3,3%	196093285 50,7%	0,00 0,00%	0,00 0,00%
Pekao OFE	18555136 5,01%	51761081 13,9%	76119183 20,5%	27678337 7,4%	195749747 52,9%	0,00 0,00%	0,00 0,00%
Winterthur OFE	1737918 0,3%	149904915 27,2%	11518865 2,09%	45276590 8,2%	340935155 62,05%	0,00 0,00%	0,00 0,00%
Zurich OFE	0,00 0,00%	258068156 32,1%	28750817 3,58%	13159080 1,64%	501738875 62,5%	0,00 0,00%	0,00 0,00%

Źródło: obliczenia własne na podstawie Biuletyn kwartalny (1/2002) KNUiFE ( www.knuife.gov.pl ).

I –  Akcje NFI

II –  Akcje spółek notowanych na regularnym rynku giełdowym

III –  Bony skarbowe

IV –  Depozyty i bankowe papiery wartościowe

V –  Obligacje

VI –  Inwestycje za granicą

VII –  Inne lokaty

Jak wynika z wcześniejszej analizy najwięcej miejsca w portfelach OFE zajmują inwestycje w obligacje. Są to bezpieczne inwestycje. Prawie we wszystkich funduszach ten rodzaj inwestycji jest najwyższy. Jedynie OFE Skarbiec Emerytura zdecydował się w swoim portfelu najwięcej środków zainwestować w bony skarbowe, przeznaczył na to 41,3% inwestycji, obligacje są na drugim miejscu i stanowią 39% portfela. W zdecydowanej większości fundusze jako drugi rodzaj inwestycji wybierały kupno akcji spółek notowanych na regularnym rynku giełdowym. Z tego „schematu”, oprócz wspomnianego już OFE Skarbiec Emerytura, wyłamał się także Pekao OFE, który więcej inwestował w bony skarbowe – 20,5%, a w akcje – 13,9%. Najbardziej zróżnicowany portfel ma Commercial Union OFE, który zdecydował się zainwestować prawie we wszystkie dostępne środki. W jego portfelu nie znalazły się jedynie akcji NFI. Jako jedyny zdecydował się zainwestować w inne dostępne lokaty. Przeznaczył jednak na nie jedynie 296 880 zł. co stanowi zaledwie 0,004% jego inwestycji. Jako jeden z czterech funduszy zdecydował się na inwestycje zagraniczne, przeznaczając na to 127 555 956 zł. czyli 1,96%. Tę formę inwestycji wybrały jeszcze tylko OFE Nationale Nederlanden, OFE PZU i OFE Skarbiec Emerytura, ale nikt nie zdecydował się na przeznaczenie na to większych środków. Na inwestycje w prawie wszystkie dostępne instrumenty zdecydowały się także OFE Nationale Nederlanden oraz OFE Skarbiec Emerytura. Małym zainteresowaniem funduszy cieszyły się akcje NFI. Część w ogóle nie zdecydowała się na ich zakup, a inne nabywały je w niewielkich ilościach. Najwięcej miejsca zajęły one w portfelach OFE Dom i Pekao OFE – po ok. 5%. Bankowy OFE przeznaczył 1,8%,OFE Pocztylion 1,3%, a OFE Polsat 1,2%. Inne fundusze kupując te akcje przeznaczyły na nie poniżej 1% swoich inwestycji. Nieco większą popularnością cieszyły się depozyty i bankowe papiery wartościowe. Na ich zakup zdecydowały się wszystkie fundusze. Najwięcej środków zainwestował w nie Bankowy OFE – 13,8%. Sporo miejsca zajmują też w portfelach Winterthur OFE – 8,2%, Pekao OFE – 7,4%, OFE Skarbiec Emerytura – 6,3%. Z analizy wynika fundusze do tej pory bardzo podobnie inwestują pieniądze. Największe fundusze starają się urozmaicić swój portfel, ale jednak cały czas stawiają na bezpieczne inwestycje czyli w obligacje.

Ważnym czynnikiem wpływającym na pozycje danego funduszu na rynku jest struktura wiekowa członków danego funduszu. Wiadomo, że osoby młode wchodzące na rynek pracy otrzymują mniejsze wynagrodzenie, a co za tym idzie mniejsze pieniądze  trafiają do  OFE.  Poza tym liczba  osób  do 20  roku życia,  które

podjęły pracę i płacą składki na ubezpieczeni społeczne jest stosunkowo mała.  Fundusze powinny zabiegać o członków z dużymi zarobkami. W takim przypadku mogłyby mieć mniejszą ilość członków niż inne fundusze, ale wpływałyby do nich większe pieniądze z tytuły składek.

Tabela nr 7. Członkowie OFE według wieku stan na 31.03.2002

OFE	Członkowie OFE według wieku  (w  % )
	Do 20 lat	21-25	26-30	31-35	36-40	41-45	46-50	ponad 50
AIG  OFE	3,33	15,65	20,9	17,45	16,2	15,7	9,2	1,4
Bankowy  OFE	8,59	21,2	20,7	16,3	13,5	12,6	6,2	0,8
Commercial Union OFE BPH CU WBK	2,9	17,1	25,5	19,7	15,4	12,9	5,9	0,6
OFE Ego	7,7	23,8	20,6	14,9	12,1	11,9	7,4	1,6
OFE Allianz Polska	5,5	15,7	23,1	18,0	15,3	13,8	7,4	1,1
OFE Kredyt Banku	9,12	32,5	17,4	12,0	10,3	10,62	6,8	1,2
OFE Nationale Nederlanden Polska	4,8	16,8	25,4	19,2	13,9	12,2	6,2	0,8
OFE PBK Orzeł	6,4	23,1	18,9	14,5	12,7	13,6	8,8	1,8
OFE Pocztylion	10,35	21,5	16,3	14,8	14,5	13,8	7,5	1,2
OFE Polsat	8,8	26,8	16,7	13,1	12,3	12,3	8,0	2,0
OFE  PZU Złota Jesień	5,9	19,5	19,2	15,8	14,7	15,4	8,4	1,1
SAMPO OFE	6,5	25,0	21,5	15,1	11,9	11,4	7,1	1,4
OFE Skarbiec – Emerytura	10,8	22,1	19,6	14,8	12,4	11,2	7,0	1,3
OFE  Dom	10,3	21,7	20,1	14,9	12,38	12,1	7,2	1,4
Pekao OFE	8,7	26,0	17,6	13,1	12,0	12,4	8,3	1,8
Winterthur OFE	7,3	20,7	21,2	16,6	13,8	12,4	6,9	1,1
Zurich OFE	6,7	17,2	18,0	16,4	15,8	10,2	8,8	1,4

Źródło: obliczenia własne na podstawie Biuletyn kwartalny (1/2002) KNUiFE (www.knuife.gov.pl)

Zdecydowanie największą grupę klientów OFE stanowią osoby między 20, a 30 rokiem życia. Wynika to głównie z tego, że w momencie wprowadzenia reformy wstąpienie do funduszy było dla nich obowiązkowe. Osoby powyżej 31 roku życia miały wybór i mogły pozostać przy starej emeryturze. Najmniejszą liczbę członków OFE stanowią osoby miedzy 46 – 50 rokiem życia i starsze, ponieważ niewiele osób w tym wieku zdecydowało się na nową emeryturę. Osoby poniżej 20 roku życia stanowią największy procent uczestników w OFE Skarbiec Emerytura – 10,8, OFE Dom – 10,3, oraz OFE Pocztylion.  Dużą  grupę  stanowią także w OFE Kredyt Banku – 9,12%, OFE Polsat – 8,8% i Pekao OFE 8,7%. Mały procent zajmują te osoby  w Commercial Union OFE – 2,9 oraz AIG OFE – 3,33 i OFE Nationale Nederlanden – 4,8. Przedział 21-25 lat to zdecydowane przodownictwo OFE Kredyt Banku – 32,5% zajmują osoby w tym przedziale wiekowym. Stanowią one także dużą część członków OFE Polsat – 26,8%, Pekao OFE –26% i Sampo OFE – 25%. Osoby w przedziale 26 – 35  lat stanowią największy procent wśród uczestników Commercial Union OFE – 45,5, Nationale  Nederlanden OFE – 44,6 i OFE Allianz Polska – 41,1. Osoby znajdujące się w przedziale wiekowym 36 – 45 stanowią największy procent wśród członków AIG OFE – 31,9, OFE PZU Złota Jesień – 30,1 i OFE Allianz Polska – 29,1. Najmniejszą liczbą osób w każdym funduszu są osoby będący w przedziale 46 – 50 i starsze, jest to spowodowane tym, że bardzo mało osób z tego przedziału zdecydowało się przystąpić do funduszy. Osoby te stanowią największy procent w OFE PBK Orzeł  i AIG OFE po 10,6, Zurich OFE – 10,2 i OFE Polsat 10,0. Z danych tych wynika że na sukces największych funduszy wpływa także struktura  wiekowa  ich  członków.  Takie  fundusze jak Commercial Union czy Nationale  Nederlanden  w swoich szeregach mają  najwięcej osób w przedziałach 26 – 30 oraz 31- 35. Są to osoby które najczęściej są już od jakiegoś czasu na rynku pracy i ich zarobki są większe od osób z innych przedziałów wiekowych. Jest w nich także mały osób poniżej 20 roku życia.

Każdy Otwarty fundusz, który przyjmował składki co najmniej przez 24 miesiące, ustala na koniec każdego miesiąca kończącego kwartał wysokość stopy zwrotu za ostatnie 24 miesiące.  Stopą zwrotu jest wyrażony procentowo iloraz różnicy wartości jednostki rozrachunkowej w ostatnim dniu roboczym miesiąca kończącego kwartał i wartości tej jednostki w ostatnim dniu roboczym miesiąca przypadającego przed 24 miesiącami oraz wartości tej jednostki w ostatnim dniu roboczym miesiąca przypadającego przed 24 miesiącami.

Tabela nr 8. Stopy zwrotu OFE za okres od 31.03.2000 do 29.03.20002

OFE	Stopa zwrotu w okresie	Kwota niedoboru w PLN
AIG  OFE	8,576%	Nie ma
Bankowy  OFE	5,409%	16 397 917,28
Commercial Union OFE BPH CU WBK	17,606%	Nie ma
OFE Ego	12,452%	Nie ma
OFE Allianz Polska	13,647%	Nie ma
OFE Kredyt Banku	9,647%	Nie ma
OFE Nationale Nederlanden Polska	16,667%	Nie ma
OFE PBK Orzeł	11,383%	Nie ma
OFE Pocztylion	8,754%	Nie ma
OFE Polsat	18,725%	Nie ma
OFE  PZU Złota Jesień	19,438%	Nie ma
Sampo OFE	17,079%	Nie ma
OFE Skarbiec – Emerytura	8,262%	Nie ma
OFE  Dom	12,928%	Nie ma
Pekao OFE	11,138%	Nie ma
Winterthur OFE	15,028%	Nie ma
Zurich OFE	18,138%	Nie ma
Średnia ważona stopa zwrotu	15,614%
Minimalna wymagana stopa zwrotu	7,807%

Źródło: obliczenia własne na podstawie KNUiFE ( www.knuife.gov.pl )

Otwarte Fundusze Emerytalne muszą osiągać minimalne wartości zwrotu, a jeżeli zysk któregoś funduszu będzie niższy o więcej niż 50% od średniej stopy zwrotu wszystkich funduszy, musi pokryć niedobór. Średnią ważoną stopą zwrotu wszystkich otwartych funduszy za okres 24 miesięcy jest suma iloczynów stopy zwrotu każdego z otwartych funduszy i wskaźnika przeciętnego udziału w rynku danego otwartego funduszu czyli średniej arytmetycznej wskaźnika udziału w rynku w ostatnim dniu roboczym miesiąca poprzedzającego okres 24 miesięcy i wskaźnika udziału  rynku w ostatnim dniu roboczym miesiąca przypadającego na koniec okresu 24 miesięcy. W Polsce przyjęto tylko dolny limit na osiąganą przez fundusz stopę zwrotu, nie ma natomiast ograniczenia górnego. Stopy zwrotu ogłaszane przez OFE, oraz średnia ważona stopa zwrotu i minimalna wymagana stopa zwrotu ogłaszane przez KNUiFE, pozwalają uczestnikom porównać wyniki różnych funduszy i podjąć decyzję o ewentualnej zmianie funduszu. Ma to na celu pobudzenie konkurencji na rynku powinno się korzystnie odbić na wysokości emerytur.

Wyliczona i ogłoszona przez KNUiFE średnia ważona stopa zwrotu za okres 31.03.2000 – 31.03.2002 wyniosła 15,614%, zatem minimalna wymagana stopa zwrotu wyniosła 7,807%%. Zgodnie z przyjętymi ograniczeniami stopy zwrotu w tym okresie każdego z funduszy powinny być wyższe od minimalnej. Udało się to prawie wszystkim funduszom. Jedynym funduszem który nie przekroczył minimalnej stopy zwrotu był Bankowy OFE. Zgodnie z przepisami musiał różnice pokryć z własnych aktywów.  Ponieważ  osiągnął  stopę  zwrotu  5,409% więc kwota dopłaty wyniosła 16 397 917 zł.  Funduszem, który osiągnął najwyższą stopę zwrotu w tym okresie był OFE PZU Złota Jesień – 19,438%. Dobre wyniki osiągnęły także OFE Polsat – 18,725%, Zurich OFE – 18,138, Commercial Union – 17,606%, Sampo OFE – 17,079% oraz OFE Nationale Nederlanden 16,667%. Najsłabsze wyniki uzyskały oprócz Bankowego OFE, OFE Skarbiec Emerytura – 8,262%, AIG OFE 8,576% i OFE Kredyt Banku – 9,647%. Fundusze te nieznacznie tylko przewyższyły minimalną stopę zwrotu.

Składka na ubezpieczenie emerytalne wynosi 19,52%, z tego 12,22% pozostaje w ZUS i jest przeznaczane na wypłatę bieżących świadczeń, a 7,3% jest przekazywane do funduszy emerytalnych. Przekazywanie składki przez ZUS do OFE  powinno następować niezwłocznie, jednak błędy w informacjach i trudności w identyfikacji rachunków bankowych w otwartych funduszach emerytalnych powodują, że  do  końca  stycznia  2002  roku  kwota  która  nie  została  przekazana to blisko 6,3 mld. zł. Kwota ta jest gromadzona na odrębnym rachunku bankowym.

Tabela nr 9. Kwoty składek na ubezpieczenie emerytalne i odsetek przekazywanych przez ZUS do OFE.

OFE	01.03.2001-  31.03.2001			Członkowie OFE stan na 31.03.2001	01.03.2002-  31.03.2002		Członkowie OFE stan na 31.03.2002
	kwoty składek	odsetki			Kwoty składek	odsetki
AIG  OFE	73 772 680		2 068 264	843 162	87 068 779	32 014	839 607
Bankowy  OFE	26 311 418		991 014	383 870	29 249 626	11 199	388 829
Commercial Union OFE BPH CU WBK	225 378 273		6 640 777	2 426 587	273 351 455	121 877	2 463 335
OFE Ego	11 149 575		440 347	228 643	13 631 932	5 957	239 156
OFE Allianz Polska	20 652 569		27 2135	203 412	27 815 610	10 117	221 101
OFE Kredyt Banku	3 131 554		93 257	95 544	6 525 667	2 496	155 807
OFE Nationale Nederlanden Polska	167 704 535		4 303 608	1 693 069	212 221 307	93 358	1 753 644
OFE PBK Orzeł	11 424 290		384 072	256 025	13 615 166	6 420	270 574
OFE Pocztylion	13 565 871		822 033	371 764	18 880 897	7 655	454 391
OFE Polsat	3 428 337		130 969	133 571	3 880 106	1 473	131 443
OFE  PZU Złota Jesień	112 440 216		5 135 906	1 748 955	122 226 490	50 984	1 757 427
Sampo OFE	23 501 717		862 783	466 733	26 910 642	11 192	449 727
OFE Skarbiec – Emerytura	17 181 753		824 899	362 822	21 006 763	8 962	380 792
OFE  Dom	10 674 312		367 850	184 829	16 193 511	9 489	240 694
Pekao OFE	6 375 579		100 996	63 717	16 359 110	6 736	291 508
Winterthur OFE	19 117 411		645 098	303 444	23 796 137	10 569	323 398
Zurich OFE	29 052 155		1 467 576	398 069	30 949 938	10 727	390 662

Źródło: obliczenia własne na podstawie Biuletyn kwartalny (1/2001) KNUiFE oraz Biuletyn kwartalny (1/2002 KNUiFE ( www.knuife.gov.pl )

Największe kwoty składek są przekazywane oczywiście funduszom, która maja największą liczbę członków Commercial Union OFE, OFE Nationale Nederlanden i OFE PZU Złota Jesień. W ostatnim czasie wzrosła skuteczność w  przekazywaniu przez ZUS składek do OFE. W marcu 2002 roku składki przekazywane przez ZUS były we wszystkich OFE wyższe niż w marcu 2001 roku. Jest to związane także z tym że większości wypadków fundusze zwiększyły liczbę swoich członków, jednak w kilku przypadkach kwoty te są wyższe mimo tego, że liczba  członków  funduszu  zmalała.  Są  to  AIG  OFE,  OFE  Polsat,  Sampo OFE.     Znacznie  zmalały  odsetki  jakie  ZUS  musi  płacić  funduszom  za  nieterminowe przekazywanie  składek.  W  marcu  2001  roku  łączna   kwota  odsetek   wyniosła 25 551 584 zł. a w tym samym miesiącu rok później już tylko 401 225 zł.

Na polskim rynku OFE wykrystalizowała się trójka liderów. Są to fundusze które zgromadziły największą liczbę uczestników a co za tym idzie dysponują największymi aktywami. Commercial Union na koniec 2001 roku miał 5 682 864 322 zł. Nationale Nederlanden 4 172 886 523 zł. a PZU Złota Jesień 2 826 374 760 zł. Fundusze te ilościową przewagę uzyskały już na początku okresu reformy. Właśnie te trzy OFE na początku działalności zatrudniały największą liczbę akwizytorów, którzy dbali o to aby do funduszu przystąpiło jak najwięcej osób. Fundusze te są także w czołówce funduszy, których inwestycje są najbardziej trafione i mają jedne z wyższych stóp zwrotu. Ostatnio coraz lepsze wyniki osiągają mniejsze fundusze. Wysoką dwuroczną stopę zwrotu, która jest podstawowym kryterium oceny wyników funduszy, osiągnęły OFE Polsat, Zurich OFE i Sampo OFE. Na szczególne wyróżnienie zasługuje Zurich OFE, który z kwartału na kwartał zajmuje coraz wyższą pozycje. Najgorsze jak dotąd wyniki zanotował OFE Bankowy, który już parokrotnie musiał dopłacać do rachunków swoich członków.

W roku 2000 wystąpiły w Polsce procesy konsolidacyjne. Liczba OFE, która w 1999 roku wynosiła 21 zmalała do 17. Wśród przejmowanych funduszy znajdowały się takie, które uzyskiwały wysokie stopy zwrotu dla swoich członków  w  ogłaszanych  przez KNUiFE miesięcznych wynikach inwestycyjnych. Najbardziej aktywne w tym procesie było Pekao PTE S.A. które przejęło zarządzanie nad trzema funduszami emerytalnymi: OFE Epoka, Pioneer OFE i OFE Rodzina.  Doszło także do połączenia funduszy OFE Pocztylion i Arka Invesco OFE poprzez przejęcie PTE Arka – Invesco przez Pocztowo – Bankowe PTE S.A.

Członkowie funduszy, które zostały przejęte mieli możliwość zmiany funduszu, w ciągu dwóch miesięcy od daty przejęcia, bez ponoszenia dodatkowych kosztów związanych z wypłatą transferową środków zgromadzonych na rachunkach.

---

1 Specyfikacja rynku OFE. Biuletyn miesięczny (listopad 2001) KNUiFE, s.3. (www.knuife.gov.pl).